1997 Yılı Ödül Sahibi: Bosna-Hersek Türk Barış Gücü Görev Kuvveti

1997

Bosna-Hersek Türk Barış Gücü Görev Kuvveti, Bosna-Hersek sorununa çözüm bulmak maksadıyla, öncelikle emniyetli bölgeler tesis edilmesi ve bunların korunması için görev almıştır.

Türkiye; Arnavutluk’ta gelişen olaylar üzerine, bu ülkeye yapılacak insani yardımın güvenle dağıtılabilmesi maksadıyla kurulan çok uluslu güce, 11 subay, 4 astsubayın yanı sıra, bir deniz piyade taburu görev kuvvetiyle (Toplam 779 personel) iştirak etmiştir.

Türkiye, Bosna-Hersek krizinin başlangıcından itibaren de, sorunun barışçıl yollarla çözülmesini istemiş ve Bosna-Hersek için yapılan bütün barış girişimlerini desteklemiştir.

Birleşmiş Milletler ile varılan mutabakat neticesinde, alay seviyesinde teşkil edilen Türk Görev Kuvveti Split’e intikalini Haziran 1994’te tamamlamış ve Ağustos 1994 tarihinde Unprofor komutanlığı harekat kontrolünde Zenica’da fiilen göreve başlamıştır. Türk Birliği 20 Aralık 1995 tarihinden itibaren de, NATO komutasında Bosna-Hersek’teki görevine devam etmiştir.

Barışı koruma faaliyetlerinde en önemli prensiplerden biri olan tarafsızlık ilkesini en iyi uygulayan ülke Türkiye olmuştur. Birliğimiz görevini tarafsızlık içerisinde sürdürmüş, tarafsızlığı nedeniyle de Sırp-Boşnak-Hırvat tüm tarafların takdirini kazanmış, savaşan tarafları bir araya getirebilmiş, insani yardım ihtiyacı olan tüm taraflara yardım etmiştir. Tüm bu nedenlerle bölgedeki Birleşmiş Milletler karargâhının emniyetini sağlama görevi de Türkiye’ye verilmiştir.

TSK eğitim, disiplin ve modern teçhizatı ile diğer ülke orduları ile birlikte hiç bir sorun olmadan tam bir dayanışma ve uyum içinde görev yapmış ve tarihinde ilk defa bir harekât icra eden NATO’nun başarısına katkı sağlamıştır.

Birliğimiz, Ifor ve Sfor görevlerine ilaveten bölgede şu işleri de yapmıştır:

  • 22 okul, 5 cami, 2 kilise onarımı
  • 21 km’lik köy yolu onarımı
  • 16 adet köprü onarımı
  • 8 köyün içme suyuna kavuşturulması
  • Türk Kızılay’ı aracılığı ile gönderilen tıbbi yardım ve gıda maddelerinin dağıtımı
  • Zenica’daki hastane ve tiyatro binasının onarımı
  • 250 kişiye tıbbi teşhis ve tedavi uygulaması
  • 5650 hastanın diş tedavisi
  • 715 hastanın ameliyatı

Buna ilaveten, Bosna-Hersek’te barışın tesis edilmesine yönelik faaliyetler kapsamında deniz ve hava unsurlarımız da görev almıştır.

Deniz kuvvetlerimiz, Adriyatik Denizi’nde, eski Yugoslavya’ya uygulanan silah ambargosu ve Sırbistan’a uygulanan ekonomik ambargo ile silah ambargosunun takibi maksadıyla icra edilen “Sharp Guard” harekâtına firkateyn, denizaltı ve tanker gemileri ile katkıda bulunmuştur.

Bir F-16 filosu, B-H hava sahası üzerinde Ifor hava harekâtını desteklemek için İtalya’da konuşlanmıştır.

Türkiye’nin barış gücü faaliyetlerine katkısı, bu kuvvetler ile sınırlı kalmamış, oluşturulan Unprofor, bilahare Sfor ve Arrc karargahlarına, çeşitli NATO Karargahlarından ve Türkiye’den Türk subay ve astsubay takviye personel olarak görevlendirilmiştir.

Türkiye, Bosna-Hersek krizinin başlangıcından itibaren, çatışmaların durdurularak soruna barışçı yollardan çözüm bulunmasını, kalıcı ve adil bir barışın bir an önce tesis edilmesini her platformda dile getirmiştir.

Türkiye, Dayton Anlaşması’nda öngörülen barışı tesis etme faaliyetlerini desteklemiştir.

Bosna-Hersek Türk Barış Gücü Görev Kuvveti, Barışı koruma görevlerine ilaveten bölgede kendi imkanlarıyla hastanelere yaralı ve hasta nakli, hasta taraması, tıbbi teşhis ve tedavi uygulaması, ilaç ve gıda yardımı, hasara uğramış cami, kilise, tiyatro, hastane ve okulların onarımı, okullara kitap ve kırtasiye yardımı, yetimlere ve şehit ailelerine aynî yardım, bozulmuş yol, köprü, su ve kanalizasyon tesislerinin onarımına yardım gibi faaliyetlerde bulunması; bütün bu hizmet ve faaliyetleri ile dünya barışının korunması uğruna çok güç koşullarda görev yapan Türk askerinin manevi şahsiyetini temsil etmesi gerekçeleriyle Atatürk Uluslararası Barış Ödülü’nün Bosna- Hersek Türk Barış Gücü Görev Kuvveti’ne verilmesi uygun görülmüştür.